Czarna Ławka
Czarna Ławka – powyżej Czarnego Stawu Polskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
1968 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr | |
Położenie na mapie Karpat | |
Czarna Ławka (słow. Čierna lávka, niem. Schwarzer Pass, węg. Fekete-hágó)[1] – znajdująca się na wysokości 1968 m przełęcz w grani głównej Tatr Wysokich, pomiędzy Czarną Kotelnicą w grani Kotelnicy a Niżnim Kosturem (Nižný kostúr). Znajduje się na granicy polsko-słowackiej[2]. Południowe stoki opadają do Doliny Koprowej. Są piarżysto-trawiaste, tylko poniżej przełęczy znajdują się na nich podgraniowe upłazy i niewielki żleb. Stoki północne opadają do Doliny Pięciu Stawów Polskich (w okolice Czarnego Stawu)[3].
Czarna Ławka nie jest najniższym obniżeniem w grani Liptowskich Murów – niżej, na wysokości 1950 m, leży Niżnia Czarna Ławka, znajdująca się na zachód od Czarnej Ławki, po przeciwnej stronie Czarnej Kotelnicy. Geodetom polskim i słowackim nie udało się uzgodnić wysokości, na której znajduje się Czarna Ławka. Witold Henryk Paryski w 1959 r. podawał wysokość 1968 m, w Wielkiej encyklopedii tatrzańskiej w 1995 r. 1969 m, Puškaš w 1981 r. i Bohuš w 1996 r. 1950 m, wojskowa mapa WIG z 1988 r. – 1968,8 m. Trudno przypuszczać, by geodeci tak bardzo różnili się w pomiarach, prawdopodobnie ich pomiary odnoszą się do różnych punktów grani[3].
W tatrologii słowem ławka określa się zazwyczaj mniej więcej poziomą terenową formację podobną do zachodu lub półki. Później nazwę tę często przenoszono na znajdujące się nad nimi przełęcze i przełączki[4]. Na północnych zboczach Czarnej Ławki rzeczywiście istnieje podobna do zachodu pozioma formacja skalna[5].
Historia zdobycia
[edytuj | edytuj kod]Przełęcz stanowiła łatwe i od dawna znane góralom przejście z Doliny Pięciu Stawów Polskich do Doliny Ciemnosmreczyńskiej (odnoga Doliny Koprowej). Nie jest znane pierwsze turystyczne przejście. Możliwe, że drogą tą przeszedł Baltazar Hacquet z osobami towarzyszącymi już w 1792 r. Odnotowane jest przejście Leopolda Świerza z towarzyszami 26 lipca 1893 r.[4]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2018-09-02] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
- ↑ a b Władysław Cywiński, Szpiglasowy Wierch, t. 11, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2005, ISBN 83-7104-034-2.
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-07-10].