Kopa nad Wrotami
Kopa nad Wrotami i Wrota Chałubińskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
2075 m n.p.m. |
| Pierwsze wejście |
7 września 1908 |
Położenie na mapie Tatr | |
Położenie na mapie Karpat | |
Kopa nad Wrotami (słow. Kopa nad Chałubińského bránou, Smrečinská veža, niem. Chałubiński-Koppe, węg. Chałubiński-hát[1], 2075 m n.p.m.[2]) – turnia w grani głównej Tatr pomiędzy Wrotami Chałubińskiego (2022 m) na zachodzie, a Szczerbiną nad Wrotami (ok. 2050 m) na wschodzie. Jest skalista, miejscami ma strome ściany i długą, łagodnie nachyloną grań, na zachodzie opadającą uskokiem do Wrót Chałubińskiego. Podobna jest do pobliskiej Ciemnosmreczyńskiej Turni; obydwie mają większą szerokość, niż wysokość[3].
Ściana północno-wschodnia opada do Doliny za Mnichem. Ma szerokość około 160 m, wysokość ok. 110 m po prawej i 100 m po lewej stronie. Od prawej strony ogranicza ją żleb opadający z Wrót Chałubińskiego, od lewej kominek podchodzący pod Szczerbinę nad Wrotami. Na południowy zachód, do Doliny Ciemnosmreczyńskiej Kopa nad Wrotami opada ścianą o wysokości około 70 m, z obydwu stron ograniczoną żlebami spadającymi z przełęczy po obydwu stronach turni. Dolna część tej ściany o wysokości około 30 m jest skalista, górną tworzy pas skałek przegrodzonych trawnikami[3].
Historia zdobycia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze odnotowane wejścia:
- latem – Stefan Komornicki, Jerzy Żuławski i przewodnik Józef Gąsienica Tomków, 7 września 1908 r.,
- zimą – Zofia Radwańska-Kuleszyna, Tadeusz Aleksander Pawłowski, 2 stycznia 1937 r.[4]
Drogi wspinaczkowe
[edytuj | edytuj kod]Przez Kopę nad Wrotami nie prowadzi żaden szlak turystyczny, znajduje się ona jednak w rejonie udostępnionym do wspinaczki dla taterników. Drogi wspinaczkowe:
- w grani głównej:
- Północno-zachodnią granią, przez uskok; III w skali tatrzańskiej, 30 min,
- Z Wrót Chałubińskiego z ominięciem uskoku; II, 15 min,
- Południowo-wschodnią granią, z Przełęczy nad Wrotami, I lub II (zależnie od wariantu), 15 min[3]
- w ścianie północno-wschodniej (Dolina za Mnichem):
- Środkową częścią północno-wschodniej ściany; I, 15 min,
- Prawym skrajem północno-wschodniej ściany; II, 30 min,
- Prawym kominem; VI, A2, 2 godz. 30 min,
- Gdańska Popelina; VI-/VI, 1 godz 30 min,
- Środkową częścią ściany; V-, 1 godz.,
- Środkowym kominem; VI, 1 godz 30 min,
- Lewym kominem, V, 1 godz 30 min,
- W ścianie południowo-zachodniej (Dolina Ciemnosmreczyńska):
- Prawym żebrem; III, 15 min,
- Środkową rynną; II, 15 min
- Środkiem ściany; III–IV, 30 min[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2019-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ a b c d Władysław Cywiński, Cubryna, t. 8, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2001, ISBN 83-7104-026-1.
- ↑ Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem, t. 4, Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951.