George Bernard Shaw

George Bernard Shaw
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	George Bernard Shaw
Jaiotza	Dublin, 1856ko uztailaren 26a
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua ; Erresuma Batua ; Irlandako Errepublika
Heriotza	Ayot St Lawrence, 1950eko azaroaren 2a (94 urte)
Hobiratze lekua	Shaw's Corner (en)
Heriotza modua	istripuzko heriotza: giltzurruneko gutxiegitasuna
Familia
Aita	George Carr Shaw
Ama	Lucinda Elizabeth Shaw
Ezkontidea(k)	Charlotte Payne-Townshend (en) (1898ko ekainaren 1a - 1943ko irailaren 12a)
Haurrideak	ikusi Elinor Agnes Shaw (en) ; Lucinda Frances Shaw (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Royal Academy of Dramatic Art
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	antzerkigilea, musika-kritikaria, politikaria, hizkuntzalaria, gidoilaria, kazetaria, biografoa, argazkilaria, idazlea, saiakeragilea, prosalaria, sozialista, literatura-kritikaria, antzerki-kritikaria, bakezalea eta Nobel Prize winner (en)
Lan nabarmenak	ikusi Pygmalion (en) ; Saint Joan (en) ; Mrs. Warren's Profession (en) ; Caesar and Cleopatra (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Literaturako Nobel Saria (1925) ; Egokitutako gidoi onenaren Oscar Saria (1939) : Pygmalion; Fellow of the Royal Society of Literature ;
Influentziak	Henry David Thoreau, Richard Wagner, William Morris, Henrik Ibsen eta Charles Dickens
Kidetza	Errege Literatura Elkartea
Genero artistikoa	satira
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna
Alderdi politikoa	Alderdi Laborista

George Bernard Shaw (Dublin, Irlandako Errepublika, 1856ko uztailaren 26a - Hertfordshire, Erresuma Batua, 1950eko azaroaren 2a), idazle irlandarra, Literaturako Nobel Sariaren irabazlea 1925ean eta gidoi onenaren Oscar sariaren irabazlea 1938an.

Literaturako alor guztiak landu zituen arren, satira eta komediei esker izan zen batez ere ezaguna. Hogei urte zituela, Londresen egokitu eta Fabian Society erakunde sozialistaren kide sortzailea izan zen 1884an. Urte haietan idatzi zituen nobelek ez zuten arrakastarik izan, baina aldizkari berezietan azaldu zituen literatura- eta musika-kritikako lanek ospea ekarri zioten, Wagner-en musikari eta Ibsen-en antzerkiari buruz idatzitakoek bereziki. 1892an aurkeztu zuen lehen antzezlana, Widowers' Houses (Gizon alargunen etxeak) eta The Philanderer (1893, Amorantea) eta Mrs. Warren´s Profession (1893, Warren anderearen lanbidea) idatzi zituen ondoren. Viktoria erreginaren garaiko gizartearen hipokrisia salatu zuen lan horietan. Molde askotako obrak aurkeztu zituen ondorengo urteetan; haietan, garai hartako gizartearen arazoak eta gorabeherak erakutsi zituen betiere satirarako bideak osagarri komiko paregabeen bitartez zorroztuta. Militarismoa kritikatu zuen Arms and the Man (1894, Armak eta gizona) lanean, gizartean gailen ziren azaleko portaerak Major Barbara (1905, Komandante Barbara) obran, eta britainiarren klasismoa Pygmalion bere maisulanean (1913). Historian oinarrituriko obrak ere egin zituen: Caesar and Cleopatra (1901, Zesar eta Kleopatra) eta Androcles and the Lion (1912, Androkles eta lehoia). Lehen Mundu Gerraren ondoren, obra lirikoago bat idatzi zuen, Saint Joan (1923, Santa Joana) Joana Arc-ekoaren bizitzan oinarritua. 1925ean Literaturako Nobel saria eman zioten. Bere ideia sozialistei buruzko saioak idatzi zituen bizitzako azken urteetan.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

(Ingelesez)Shaw Chicago Theater

Wikiesanetan badira aipuak, gai hau dutenak: George Bernard Shaw

Datuak: Q19185
Multimedia: George Bernard Shaw / Q19185
Aipu famatuak: George Bernard Shaw

i e a Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925	Sully Prudhomme (1901) • Theodor Mommsen (1902) • Bjørnstjerne Bjørnson (1903) • Frédéric Mistral / José Echegaray (1904) • Henryk Sienkiewicz (1905) • Giosuè Carducci (1906) • Rudyard Kipling (1907) • Rudolf Eucken (1908) • Selma Lagerlöf (1909) • Paul Heyse (1910) • Maurice Maeterlinck (1911) • Gerhart Hauptmann (1912) • Rabindranath Tagore (1913) • Romain Rolland (1915) • Verner von Heidenstam (1916) • Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) • Carl Spitteler (1919) • Knut Hamsun (1920) • Anatole France (1921) • Jacinto Benavente (1922)• W. B. Yeats (1923) • Władysław Reymont (1924) • George Bernard Shaw (1925)
1926–1950	Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931) • John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938) • Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948) • William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975	Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955) • Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960) • Ivo Andritx (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965) • Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969) • Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973) • Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000	Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981) • Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987) • Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)• Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)• Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun	V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019) • Louise Glück (2020) • Abdulrazak Gurnah (2021) • Annie Ernaux (2022) • Jon Fosse (2023) • Han Kang (2024)
1: Ez zuten eman