π. Γεώργιος Λέκκας Χωρίς Χριστό δεν υπάρχει εαυτός
Συζήτηση του π. Γεωργίου Λέκκα (Ιερά Μητρόπολη Βελγίου) με την Σοφία Σαρογλίδου στα πλαίσια τη εκπομπής εκκλησία και ζωή για το άνοιγμα του ανθρώπου στην Καινή Διαθήκη. Γιατί μιλάμε για την έννοια του Ανοίγματος στην Καινή Διαθήκη; Χριστός, η κατεξοχήν απόδειξη του Ανοικτού Θεού. Η Κένωση του Χριστού. Ο Χριστός φέρνει στην επιφάνεια της ταπείνωση ή τον εγωισμό μας. Η περίπτωση της Συγκύπτουσας και η περίπτωση των Φαρισαίων. Ο σκοπός των θαυμάτων: η αποκατάσταση των σχέσεων Θεού - ανθρώπου. Η προϋπόθεση της πίστης. Και λίγο άνοιγμα αρκεί. Η περίπτωση του Αποστόλου Θωμά. Το άνοιγμα του ανθρώπου ως μέσο για να επιτύχει τον οντολογικό του προορισμό. 10. Η σπουδαιότητα των δοκιμασιών στη ζωή μας για την διάνοιξη του εαυτού μας. Η κένωση του ανθρώπου. (Η ταπείνωση της πόρνης που αρωμάτισε τα πόδια του Ιησού και η ταπείνωση του Σαμαρείτιδος) Το άνοιγμα του ανθρώπου ως προϋπόθεση της ανάδυσης του πνευματικού του εαυτού. Η υπέρτατη στιγμή ανοίγματος: ο θάνατος μας. (θάνατος Χριστού και θάνατος του καθενός μας)
https://www.youtube.com/watch?v=6Q2pK0y2Lgg
Μόνο συνδρομητές
Βρισκόμαστε στο φιλόξενο αρχονταρίκι του παλαιού ενοριακού ναού των Αγίων Αναργύρων στον Πειραιά. Κοντά μας έχουμε από την ιερά Μητρόπολη Βελγίου τον πατέρα Γεώργιο Λέκκα. Θα κουβεντιάσουμε σήμερα για τη σπουδαιότητα του ανοίγματος του ανθρώπου στην Καινή Διαθήκη.
Κυρία Σαρογλίδου, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συζήτηση που θα κάνουμε σήμερα μαζί. Ευχαριστώ τη φιλοξενία του αντιφώνου και του ωραίου αυτού χώρου που μας υποδέχτηκε. Να είστε καλά.
Πατέρα Γεώργιε, γιατί μιλάμε για την έννοια του ανοίγματος στην Καινή Διαθήκη. Το άνοιγμα έχει δύο πλευρές. Είναι το άνοιγμα του Θεού προς τον άνθρωπο και είναι το άνοιγμα του ανθρώπου προς τον Θεό.
Έχουμε δύο ανοίγματα. Ο άνθρωπος καλείται να ανταποκριθεί στο άνοιγμα του Θεού και το άνοιγμα του Θεού είναι ο Χριστός. Οπότε το άνοιγμα του ανθρώπου προς τον Θεό είναι αυτό που θα λέγαμε η πίστη για να καταλάβουν οι θεατές μας για ποιο πράγμα μιλάμε σήμερα.
Κάπως να το οριοθετήσουμε δηλαδή. Να το οριοθετήσουμε. Αυτό το άνοιγμα στην πραγματικότητα είναι το άνοιγμα της πίστης.
Το άνοιγμα της πίστης προς τον Θεό και το άνοιγμα της πίστης τής εμπιστοσύνης του ενός προς τον άλλον. Γιατί η αγάπη την οποία μας δίδαξε ο Χριστός και μας καλεί να αγαπήσουμε έχει μια διπλή αναφορά. Την αναφορά προς της αγάπης προς τον Θεό και την αναφορά αγάπης προς τον άνθρωπο.
Και η βάση της αγάπης, η βάση του ανοίγματος είναι η πίστη. Και είναι μια άσκηση όλο αυτό. Σε όλη μας τη ζωή.
Βεβαίως και είναι μια άσκηση. Αυτό για όλη μας τη ζωή. Το άνοιγμα είναι μια πορεία.
Είναι μια προοδευτική διαδικασία που πολλές φορές δεν είναι και σταθερή πορεία προς τα μπροστά. Έχει πίσω. Έχει και πισογυρίσματα.
Πισωγυρίσματα, ακριβώς. Αλλά το θέμα είναι να παραμένουμε σε αυτή την προσπάθεια. Την προσπάθεια ανοίγματος της ψυχής μας μέσα από την πίστη και μέσα από την ζωή μας μέσα στην εκκλησία προς τον Θεό και προς τον πλησίον μας.
Τα πισωγυρίσματα αυτά που λέτε σχετίζονται με την απουσία ταπείνωσης. Δηλαδή όσο πιο ταπεινή προσπαθούμε να είμαστε τόσο ανοιγόμαστε και όταν συμβαίνει το αντίστροφο είναι ένα καμπανάκι ότι μας επισκέπτεται πιο έντονα ο εγωισμός μας. Νομίζω ότι σωστά το θέλετε.
Προϋπόθεση του ανοίγματος προς τον Θεό μέσω της πίστης είναι η ταπείνωση. Διότι δεν μπορούμε να πιστέψουμε στον Χριστό εάν δεν τον χρειαζόμαστε. Και χρειαζόμαστε τον Χριστό όταν βλέπουμε τις ανεπάρκειές μας.
Το να δούμε τις ανεπάρκειές μας αυτό είναι ταπείνωση. Δεν είναι εύκολο να σηκώσει κανείς το σταυρό του να δει τις ανεπάρκειές του. Και γι' αυτό πραγματικά η πίστη προϋποθέτει την ταπείνωση. Είτε η πίστη προς τον Θεό είτε η εμπιστοσύνη προς τον συνάνθρωπο προϋποθέτει την ταπείνωση. Γιατί και να εμπιστευθούμε τον συνάνθρωπό μας χρειάζεται να ταπεινωθούμε. Χρειάζεται να δούμε την ανεπάρκειά μας ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε, δεν μπορούμε να κάνουμε χωρίς αυτό.
Και ειδικά σε έναν κόσμο που εκπαιδεύει όλους μας στην ιδέα του τέλειου εαυτού. Είναι ακόμα πιο δύσκολο μια ψυχή έτσι να καταλαγιάσει και να κοιτάξει λίγο μέσα της και να βρει αυτές τις ανεπάρκειες, να εντοπίσει τις ανεπάρκειες. Εκπαιδευόμαστε στο ότι είμαστε τα τέλεια παιδιά, οι τέλειοι γονείς, οι τέλειοι σύντροφοι, οι τέλειοι φίλοι.
Και όταν αυτό το κέλυφος της τελειότητας με κάποιο τρόπο σπάσει, γίνεται η καρδιά θρύψαλα.
Αυτό που λέτε είναι ο τέλειος επίκτητος εαυτός. Παλεύουμε να δημιουργήσουμε έναν εαυτό που δεν είναι ο πραγματικός μας εαυτός.
Τον επιβάλλουμε οι ίδιοι πάνω μας ως μια μάσκα που φορούμε, ως κάτι ξένο προς εμάς. Αλλά που μας έχει επιβληθεί από την πιο σκοτεινή πλευρά του εαυτού μας και από τις επιλογές που κάνανε άλλοι για εμάς χωρίς εμάς. Για εξηγήστε το λίγο αυτό παραπάνω.
Πώς το αντιλαμβάνεστε, δηλαδή, οι επιλογές που έχουν κάνει τρίτοι, οι επιλογές που κάνει το σύστημα σήμερα με έναν τρόπο για τα μέλη μιας κοινότητας, η απομάκρυνση από το πρόσωπο του Χριστού, η μη αναφορά στο πρόσωπο του Χριστού πουθενά.
Βάλατε πολλούς παράγοντες και όλοι αυτοί ισχύουν. Να ξεκινήσω από το τελευταίο, από το πρόσωπο του Χριστού που λέτε. Για να μείνουμε στο θέμα που μας απασχολεί σήμερα.
Η πίστη στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, εν Αγίω Πνεύματι, μας οδηγεί στην ανακάλυψη του βαθέως μας εαυτού. Χωρίς την πίστη στον Χριστό, ενεργή και πραγματική, δεν μπορούμε να γνωρίσουμε τον βαθύ μας εαυτό. Ο βαθύς μας εαυτός έρχεται στην επιφάνεια από την στιγμή που πιστεύουμε στον Χριστό και προσπαθούμε να ακολουθήσουμε τις εντολές Του.
Είδατε σήμερα γιορτάσαμε την Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Και σύμφωνα με το Ευαγγέλιο της ημέρας, οι μαθητές άκουσαν φωνή εκ του ουρανού, τον Πατέρα, να λέει «Αυτός είναι ο Υιός μου, ο Αγαπημένος και Αυτόν να ακούτε». Αυτό σημαίνει ότι, και το είδαμε αυτό στην θεολογία του αγίου Σωφρονίου, ότι αυτό σημαίνει ότι ο λόγος του Χριστού, η προσπάθεια να ανταποκριθούμε σε αυτό που ο Χριστός μας λέει να κάνουμε, μας οδηγεί βαθύτερα σε αυτό που πραγματικά είμαστε.
Δεν πρόκειται για έναν ηθικό αγώνα. Ο Χριστός δεν μας καλεί στο να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Ο Χριστός θέλει να πετύχουμε τον οντολογικό μας προορισμό, που είναι να αποκαταστήσουμε τη σχέση μας με την Αγία Τριάδα και να γίνουμε μικροί θεάνθρωποι κατά το πρότυπο του θεανθρώπου Ιησού Χριστού.
Ο Χριστός λοιπόν φέρνει στην επιφάνεια την ταπείνωση ή τον εγωισμό μας. Ο Χριστός λειτουργεί ως διπλή μάχαιρα. Το ίδιο το πρόσωπό Του επιτρέπει στον πιστό να γίνει πιστότερος και στον άπιστο να απομακρυνθεί και άλλο από τον Θεό.
Το βλέπουμε λοιπόν στην Καινή Διαθήκη πολλές φορές αυτό, ότι τα πρόσωπα που πλησιάζουν τον Χριστό είναι άλλοτε θετικοί και άλλοτε αρνητικοί πρωταγωνιστές. Φέρνουν διαφορετικά φορτία. Ναι, κοιτάξτε για παράδειγμα της συγκύπτουσας.
Η περίπτωση της συγκύπτουσας είναι διαφορετική γιατί το μεγαλύτερο κομμάτι του Ιερού Ευαγγελίου αναφέρεται, του Λουκά, δεν αναφέρεται στη θεραπεία της συγκύπτουσας, που μερικώς οφείλεται στην πίστη της, αλλά στην απιστία των Φαρισαίων που βάζανε εμπόδια στη θεραπεία αυτής της γυναίκας, η οποία ήταν η μία από τις αδελφές. Άρα ο Χριστός με την παρουσία και με το έργο Του επιτρέπει στη συγκύπτουσα να γίνει καλά και στον Φαρισαίο να εκδηλώσει την κακία Του, την κλειστότητά Του. Το αντίθετο στο άνοιγμα, το αντίθετο στην κλήση του Χριστού που είναι το να ανοίξουμε.
Κι όλα αυτά συμβαίνουν ενώ ο ταπεινός Χριστός κερδίζει την αγάπη μας. Ήδη δεν Τον αφήνουμε να την κερδίσει κάπως έτσι. Ο ταπεινός Χριστός είναι εκείνος που μας, που κερδίζει πραγματικά την αγάπη μας γιατί αγαπάμε τον Χριστό γιατί είναι ταπεινός.
Δεν Τον αγαπάμε γιατί είναι παντοδύναμος. Τον αγαπάμε γιατί είναι ο παντοδύναμος Θεός που από την ταπείνωσή Του έγινε ταπεινός άνθρωπος για να μας σώσει. Και αυτή η ταπείνωση του Χριστού υποδουηλώνει την καρδιά μας με θετικό τρόπο στο να ανταποκριθούμε σε αυτή την αγάπη.
Και βλέπετε και στη ζωή μας, την καθημερινή. Οι άνθρωποι που θέλουμε να συνδεθούμε μαζί τους είναι ταπεινοί άνθρωποι. Ο εγωιστής μας απωθεί.
Ο ταπεινός μας ελκύει γιατί μας αφήνει χώρο να ζήσουμε. Και μας αφήνει και χώρο στην καρδιά Του και έχουμε ανάγκη και εμείς αυτό το χώρο αυτό δεν είναι. Μας αφήνει χώρο στην καρδιά Του. Ο ταπεινός κάνει χώρο για εμάς. Κάνει χώρο για εμάς. Αυτό που κάνει ο Χριστός συνέχεια για εμάς.
Και για όλο τον κόσμο και πάντοτε. Για όλο τον κόσμο και πάντοτε. Χώρο στην καρδιά μας.
Δημιουργεί χώρο για εμάς. Για να ζούμε ελεύθερα. Σε αυτό το άνοιγμα μας καλεί ο Χριστός.
Και σε αυτή τη μορφή ελευθερίας. Στην ελευθερία να είμαστε ελεύθεροι από τον επίκτητο εαυτό μας. Να αρχίσουμε να ζούμε την άνοιξη της ανάδυσης του βαθέως εαυτού.
Και της καρδιακής συνάντησης με τα πάντα και τους πάντες. Να μπαίνουμε δηλαδή σε μια γιορτή. Να μπαίνουμε στη γιορτή της συνάντησης με τα πρόσωπα των αδελφών.
Στη γιορτή της συνύπαρξης με τα αδέλφια μας. Και με όλους τους ανθρώπους και με όλη τη δημιουργία. Που βλέπουμε σε όλους τους ανθρώπους εικόνες του Θεού.
Και σε όλη τη δημιουργία τα έργα Του. Πόσο εύκολο είναι να βλέπουμε τους αδελφούς μας ως αδελφούς. Βλέπουμε τους αδελφούς μας, αδελφούς.
Στο βαθμό που αναγνωρίζουμε πάνω τους το πρόσωπο του Χριστού. Όταν χάνουμε τη σχέση μας με τον Χριστό, δεν μπορούμε να αναγνωρίζουμε στους άλλους, στον αδελφό μας. Αναγνωρίζουμε στον άλλον τον αδελφό μας, γιατί βλέπουμε τον Χριστό σε αυτόν.
Είναι συγκοινωνούντα δοχεία δηλαδή.
Είναι συγκοινωνούντα δοχεία, ναι. Βλέπουμε τον Χριστό σε Αυτόν και πρέπει να θέλουμε να είμαστε μαζί Του ανοιχτοί με την αγάπη, με την άνοιξη της αγάπης του Χριστού προς όλους μας.
Να μιμηθούμε αυτό το άνοιγμα του Χριστού προς όλους μας. Να το πραγματοποιήσουμε, να θελήσουμε να το πραγματοποιήσουμε εμείς προς τα αδέλφια μας. Να του ζητήσουμε να ανοίξει την καρδιά μας προς τον αδελφό μας.
Είναι χάρη και υπάρχουν σε όλη αυτή τη διαδρομή βαθμίδες πίστεως και βαθμίδες ανοίγματος. Βαθμίδες πίστεως και βαθμίδες ανοίγματος, ναι. Ο Άγιος Απόστολος Παύλος μιλάει για τρεις διαφορετικές, τρεις αναβαθμίδες πίστεως.
Θα μπορούσαμε να το δούμε έτσι. Την πίστη, την ελπίδα και την αγάπη. Η πίστη είναι η πρώτη βαθμίδα.
Η ελπίδα είναι βεβαιότερη πίστη. Και η αγάπη είναι η τελειότητα της πίστης. Όταν ο άνθρωπος προχωρήσει στην πίστη, εν Αγίω Πνεύματι, έχει βεβαιότερη την ελπίδα στον Χριστό.
Και όταν εν Αγίω Πνεύματι προχωρεί στην πίστη, αυτή η πίστη γίνεται αγάπη για τον Χριστό. Και γίνεται αγάπη για τους όλους τους ανθρώπους και γίνεται αγάπη για όλη τη δημιουργία. Υπάρχει μία κλιμάκωση δηλαδή.
Υπάρχει μία κλιμάκωση γιατί, όπως είπαμε και στην αρχή αυτής της κουβέντας μας, η πίστη είναι μία πορεία. Είναι μία διαδικασία. Είναι μία κίνηση συμπλησιάσματος με τον Χριστό μας.
Αρκεί το λίγο άνοιγμα;
Για τον Χριστό νομίζω αρκεί και αυτό. Αρκεί το λίγο άνοιγμα. Το είδαμε αυτό στον Άγιο Απόστολο Θωμά. Στην ολιγοπιστία του Θωμά. Ο Χριστός εμφανίζεται στον Θωμά για να βελτιώσει την πίστη του.
Γιατί είδε ότι ο Θωμάς δεν έπασχε από απιστία αλλά έπασχε από ολιγοπιστία. Και ο Χριστός μας είναι ευσυγκίνητος στην ολιγοπιστία μας. Θέλει να μας αυξήσει την πίστη και παρεμβαίνει στη ζωή μας για να μας αυξήσει την πίστη.
Και βέβαια πάντα εξαρτάται από την ελευθερία μας σε μεγάλο βαθμό. Αν θα ανταποκριθούμε στο κάλεσμα του Χριστού μας για να αυξηθεί η πίστη μας. Αν θα δράξουμε την ευκαιρία της ζωής μας για να αυξηθεί η πίστη μας.
ή θα αρνηθούμε; Αν θα δεχτούμε τη συμπόνια Του. Αν θα καταλάβουμε την ευκαιρία που μας δίνει και μέσα από τα δύσκολα και μέσα από τα εύκολα.
Οι δοκιμασίες είναι ένας τέτοιος δρόμος σπουδαίος για να ανοίξει ο εαυτός μας στην προοπτική της συνάντησης με τον Χριστό και με τους αδελφούς. Οι δοκιμασίες βέβαια και είναι ένας τέτοιος δρόμος. Οι δοκιμασίες μας επιτρέπουν πάλι να ενεργοποιήσουμε προοδευτικά την πίστη.
Το βλέπουμε στους Αγίους μας. Μέσα στη δοκιμασία να ευχαριστήσουν τον Χριστό για την δοκιμασία που αντιμετωπίζουν. Γιατί βλέπουν ότι η δοκιμασία είναι μία ευκαιρία να τον μιμηθούν. Να σηκώσουν λιγάκι από τον Σταυρό του. Να σηκώσουν στην πραγματικότητα λιγάκι από τα δικά τους πάθη που σήκωσε ο Χριστός πάνω στον Σταυρό. Και υπάρχει, το βλέπουμε πάλι στους Αγίους μας, η δοξολογική διαχείριση της δυσκολίας.
Και μέσα στη δοκιμασία όχι μόνο να παρακαλέσεις, να ευχαριστείς, αλλά και να δοξάζεις τον Θεό για τη δοκιμασία που σου επέτρεψε. Για να συνδεθείς ακόμα περισσότερο μαζί Του. Και να μπεις στη χαρά της Αναστάσεως του ίδιου από τώρα.
Σε έναν κόσμο γεμάτο πόνο, όπως είναι ο σημερινός. Σκέφτεστε καμιά φορά μήπως αυτές οι τρεις διαδοχικές κινήσεις της πίστης της ευχαριστίας και της δοξολογίας μπορεί να ακούγονται σε κάποιους ανθρώπους κινήσεις ρομαντικές ή κινήσεις χωρίς ειδικό βάρος. Δηλαδή ένας άνθρωπος μέσα σε έναν μεγάλο πόνο. Και νομίζω θα το έχετε κι εσείς αντιμετωπίσει στη διακονία σας. Έχει μέσα στην καρδιά του και μια απόγνωση, ένα γιατί, ένα πικρό γιατί.
Η δοκιμασία, κυρία Σαρογλίδου, είναι η μεγάλη μας ευκαιρία να συνδεθούμε ή να αφήσουμε να ανέβει λίγο στην επιφάνεια ο βαθύς μας εαυτός.
Αυτού του οποίου την ύπαρξη αγνοούσαμε μέχρι την εμφάνιση της δοκιμασίας. Και πραγματικά για τους ανθρώπους που δεν έχουν αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες στη ζωή τους πολλά από αυτά που λέμε μπορεί να φαίνονται ρομαντικά. Αλλά για εκείνον που μέσα στη δοκιμασία του ανακαλύπτει το βαθύ του εαυτό και δεν είναι υποχρεωτικό ότι θα πάμε σε αυτή την ανακάλυψη.
Είναι ένας δρόμος που δεν το παίρνουν όλοι. Αλλά για εκείνον που θα πάει προς την κατεύθυνση του βαθέως του εαυτού και θα συνδεθεί μέσω αυτού με τον Χριστό, μπαίνει σε άλλο τρόπο ύπαρξης. Μπαίνει σε μια κατάσταση γιορτής από την οποία δεν θέλει…
Την οποία δεν θέλει να στερείται. Δεν θέλει να χάσει, δεν θέλει να βγει από τη γιορτή. Δεν θέλει να βγει από τη γιορτή.
Και βέβαια υπάρχουν φυγόκεντρες δυνάμεις που μας βγάζουν από αυτή τη γιορτή. Αλλά ο Χριστός είναι πάντα δίπλα μας και περιμένει πάντα να του τείνουμε το χέρι για να απλώσει το δικό του. Εκείνος το έχει απλωμένο.
Εμείς, εμείς δεν του τείνουμε το χέρι. Εμείς δεν του τείνουμε το χέρι να μας το κρατήσει. Οπότε μέσα στη δυσκολία μας όταν βρούμε εκείνον το βαθύ εαυτό που έχει ανάγκη από τον Χριστό και που έχει ανάγκη να ακουμπήσει το χέρι του Χριστού όπως το μικρό παιδί το χέρι της μανούλας του, αν συναντηθούμε με αυτή τη πνευματική παιδικότητά μας και αρχίσουμε να μπαίνουμε σε αυτή την κατεύθυνση της σχέσης με τον Χριστό, τότε αλλάζουν τα πράγματα, αλλάζει η προοπτική μας.
Φαίνεται για τους περισσότερους ρομαντικά αρχίζει να γίνεται η πραγματικότητα της ζωής μας. Είναι αυτό που λέει ο ποιητής, ζω για τότε που δεν θα υπάρχω. Ζω για τότε που δεν θα υπάρχω με τον τρόπο που υπάρχω ως τώρα.
Ναι. Αυτό έχουμε ανάγκη. Δεν έχουμε ανάγκη να πεθάνουμε.
Ναι. Ή για να μπούμε σε άλλο τρόπο υπάρξεως. Όχι. Πρέπει τον άλλο τρόπο υπάρξεως να τον ανακαλύψουμε από τώρα για να τον πάρουμε μαζί μας μετά. Ό,τι δεν επιτρέψουμε στον Χριστό να κάνει σήμερα πάνω μας δεν θα μπορούσαμε να τον πάρουμε αύριο μαζί μας. Γιατί πραγματικά δικό μας νιώθω κ. Σαρογλίδου ότι είναι μόνο αυτό που επιτρέπουμε στον Χριστό να κάνει σε εμάς.
Να ενεργήσει πάνω μας. Να ενεργήσει πάνω μας, ναι. Και αυτό μας ακολουθεί για πάντα.
Αυτό αφορά τη πνευματική διάσταση της υπάρξεως μας. Αφορά αυτό που είπαμε προηγουμένως την θεανθρώπινη πλευρά του καθενός μας, ας το πούμε έτσι. Γιατί ο Χριστός ήρθε στον κόσμο ο θεάνθρωπος Ιησούς για να γίνουμε όλοι μικροί θεάνθρωποι.
Να μπούμε δηλαδή σε σχέση μαζί Του και δι' αυτού να μπούμε στη ζωή της Αγίας Τριάδος. Οπότε βέβαια σε σχέση με τον θεάνθρωπο Χριστό σιγά σιγά αρχίζουμε να ανακαλύπτουμε ότι τον έχουμε ανάγκη για τα πάντα. Και ό,τι δεν κάνει εκείνος μέσα μας δεν είναι καλό.
Και ό,τι δεν μπει εκείνος μέσα μας δεν είναι καλό. Και ό,τι επιχειρήσουμε να φτιάξουμε με τις δικές μας δυνάμεις δεν είναι καλό. Είναι ημιτελές. Χωρίς την αναφορά στο πρόσωπό Του. Χωρίς Του να Του επιτρέψουμε να μπει στη ζωή μας με τις θεανδρικές Του ενέργειες. Η υπέρτατη στιγμή του ανοίγματος του καθενός μας είναι η στιγμή του θανάτου μας.
Είναι η υπέρτατη στιγμή του ανοίγματος. Είναι η ύστατη στιγμή και είναι η ύστατη ευκαιρία. Νομίζω ότι θα είμαστε πιο σωστοί να πούμε ότι είναι η ύστατη ευκαιρία που έχουμε για τη διάνοιξη του εαυτού μας ο θάνατος μας.
Και δείτε σήμερα πάλι στη γιορτή της μεταμορφώσεως ο Χριστός μας μιλούσε με τους προφήτες για την έξοδό Του. Δηλαδή για το θάνατό Του. Η έξοδος είναι ο θάνατος.
Η κένωση του Χριστού ολοκληρώθηκε τη στιγμή όχι της σταύρωσής Του αλλά τη στιγμή της εκπνοής της ψυχής του. Τη στιγμή του θανάτου του πάνω στο σταυρό. Και ο θάνατος του καθενός μας είναι από αυτή την έννοια μίμηση του θανάτου του Χριστού.
Πρέπει να δούμε στο θάνατό μας την ευκαιρία να συμπλησιάσουμε με τον Χριστό σε αυτή τη διαδικασία της κένωσης. Ο θάνατος είναι η κένωση. Γιατί σκέφτομαι ότι η κένωση του ανθρώπου είναι που επιτρέπει στον Παντοδύναμο Θεό να συνεργήσει με τον άνθρωπο.
Έχουμε την κένωση του Θεού από τη δόξα Του για να γίνει άνθρωπος αλλά πρέπει και ο άνθρωπος να κενωθεί από την κατ’ άνθρωπο δύναμη του για να συνεργαστεί με τον Παντοδύναμο Θεό. Τον ταπεινό και τον Παντοδύναμο Θεό. Υπάρχει δηλαδή φαίνεται μία μυστική πνευματική συμπληρωματικότητα ανάμεσα στην ανθρώπινη αδυναμία και στην θεϊκή Παντοδυναμία.
Και ο άνθρωπος δεν μπορεί να μπει σε σχέση με την Παντοδυναμία του Θεού πριν ελευθερωθεί από τον Παντοδύναμο ψευτοείδωλό του, τον επίκτητό του εαυτό πριν ανακαλύψει το τίποτα που είναι χωρίς τον Χριστό του. Εκείνη τη στιγμή δίνει την ευκαιρία στον Χριστό να τον σώσει. Άρα αυτό το άνοιγμα του ανθρώπου προς τον Χριστό είναι το άνοιγμα προς το ζητούμενο της ενότητας.
Το άνοιγμα είναι η προϋπόθεση της ενότητας. Γιατί το άνοιγμα μας επιτρέπει να χωρέσουμε τον άλλο μέσα μας. Το άνοιγμα επιτρέπει να χωρέσουμε τον Χριστό μέσα μας
Να κάνουμε τόπο γι' αυτόν. Το άνοιγμα επιτρέπει να χωρέσουμε τον συνάνθρωπό μας μέσα μας, να κάνουμε τόπο γι' αυτόν. Με το να ανοίξει ο εαυτός μας ώστε να χωρέσουμε τον άλλο μέσα μας, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ενότητα όλων. Και για την αποκατάσταση της ορθής τάξης του κόσμου, που είναι η ενότητα, την οποία χάσαμε με την πτώση.
Ο Χριστός ήρθε για να αποκαταστήσει την ενότητα του ανθρώπου με τον συνάνθρωπό του, πρώτα του ανθρώπου με τον Θεό, του ανθρώπου με τον συνάνθρωπό του και του ανθρώπου με ολόκληρη τη δημιουργία. Με ολόκληρη την πλάση. Με ολόκληρη την πλάση.
Αλλά ενότητα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την προϋπόθεση της πίστης και ενότητα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την προϋπόθεση της πίστης που είναι η ταπείνωση. Μήπως ο Χριστός μας καλεί να πετύχουμε τα αδύνατα. Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές αυτά που μας λέει ο Χριστός να κάνουμε, μας ζητάει, για τους περισσότερους από εμάς μοιάζουν σκληρά λόγια.
Το καταλογίζουν του Χριστού, ας το πούμε έτσι, πολλοί άνθρωποι, ότι είναι ένας Θεός σκληρός, ότι είναι ένας Θεός άδικος. Τα ακούμε αυτά. Είναι ένας Θεός υπερτρυφερός, είναι ένας Θεός αγάπης, είναι ένας Θεός που μας αγκαλιάζει συνέχεια, είναι ένας Θεός που πονάει για μας μέσα στη δοκιμασία μας και που την δέχεται να την περάσουμε όταν δεν υπάρχει άλλος τρόπος να μας σώσει.
Αλλά εμείς δεν τα καταλαβαίνουμε όλα αυτά, γιατί δεν έχουμε, κυρία Σαρογλίδου, το νου του Χριστού. Πρέπει να αποκτήσουμε νου Χριστού για να καταλάβουμε ότι ο λόγος του Χριστού δεν είναι σκληρός, αλλά είναι λόγος αγάπης και ότι είναι λόγος για να μας σώσει. Είναι λόγος για να μας πάρει μέσα στην αγκαλιά Του, για να μας κάνει παιδιά Του, για να μας βγάλει από το καθεστώς της δουλείας, για να μας κάνει τέκνα Του, να μας κάνει παιδιά Του, να μας κάνει αδελφούς Του, να μας κάνει σύνθρονούς Του, να μας κάνει μικρούς ανθρώπους.
Ο άνθρωπος κλήθηκε για ένα οντολογικό τέλος, για ένα σκοπό, που είναι υψηλότερο από αυτό των αγγέλων. Γι' αυτό λέμε στην Εκκλησία μας, «Η τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως των Σεραφείμ». Το ανθρώπινο τέλος, το σκοπό δηλαδή της υπάρξεώς μας, τον πραγματοποίησε μετά τον Χριστό η Παναγία μας.
Και είναι υπερτέρα των Χερουβείμ και ενδοξοτέρα των Σαραφείμ. Για αυτή τη μορφή ζωής έχουμε κληθεί οι άνθρωποι. Και ο Χριστός μας καλεί συνεχώς και μας υποστηρίζει και μας βοηθάει για να πάμε σε αυτή τη μορφή της ζωής.
Δεν είναι εύκολο να γίνει αυτή η μετάβαση από την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, στην κατάσταση που θέλει να μας πάει ο Χριστός. Αυτή είναι η δυσκολία μας. Δεν είναι σκληρός ο λόγος του Χριστού.
Σκληρή είναι η κατάσταση στην οποία έχουμε πέσει σαν άνθρωποι μετά την πτώση και η ανάπλαση που θέλει ο Χριστός να μας κάνει εν Αγίω Πνεύματι για τον καθένα μας που περνάει πολλές φορές από διαδοχικά χειρουργεία. Όχι γιατί είναι κακός ο Θεός, αλλά γιατί ο άνθρωπος δεν μπορεί, αν δεν υποστεί κάποια χειρουργεία, να πραγματοποιήσει την ανάγκη της μεταμορφώσεώς του. Εν Αγίω Πνεύματι που γίνεται μέσα στην Εκκλησία.
Οι σχέσεις των ανθρώπων σήμερα και η σχέση τους με τον Χριστό είναι σχέσεις που διακρίνονται από μια ψυχική παραλυσία. Η θεραπεία αυτής της παραλυσίας... Οι σχέσεις μας διακρίνονται από μια κλειστότητα.
Σωστά το λέτε, κύριε Σαρογλίδου. Ο καθένας κλεισμένος στον μικρό κόσμο του και το ζήτημα είναι πώς θα ανοίξουμε με αυτό το μικρό κόσμο και θα συναντηθούμε ένας με τον άλλο. Με το Θεό μας, με τον Τριαδικό Θεό και μεταξύ μας. Οπότε ο κανόνας είναι η κλειστότητα. Το τέλος της ανθρώπινης ζωής είναι το άνοιγμα. Να ανοίξουμε στο Θεό και να ανοίξουμε μεταξύ μας. Να πραγματοποιήσουμε το λόγο για τον οποίο ήρθαμε σε αυτόν τον κόσμο.
Τι καλύτερα να αφήσουμε το Χριστό να πραγματοποιήσει μέσα μας το λόγο για τον οποίο επέτρεψε να έρθουμε σε αυτόν τον κόσμο. Μας έστειλε, εδώ. Επομένως, το άνοιγμα της καρδιάς, εν τέλει, έχει να κάνει με το πώς η πίστη και η αγάπη προσερχόμαστε στις σχέσεις μας. Η αγάπη, είπαμε, είναι βαθμίδα πίστεως. Όσο περισσότερο εμπιστευόμαστε τον άλλον, τόσο περισσότερο τον αγαπάμε. Τον αγαπάμε γιατί τον εμπιστευόμαστε.
Τον αγαπάμε γιατί τον εμπιστευόμαστε και θέλουμε να του παραδοθούμε. Τον αγαπάμε γιατί τον εμπιστευόμαστε και θέλουμε να του παραδοθούμε γιατί αναγνωρίζουμε ότι χωρίς αυτόν είμαστε λειψοί. Μας λείπει ο άλλος. Ο αδελφός μας μάς λείπει. Θέλουμε να συνδεθούμε με όλους γιατί και ένας να μας λείπει είμαστε λειψοί άνθρωποι. Και αυτό το κάνει ο Χριστός μας, εν Αγίω Πνεύματι μέσα στην Εκκλησία. Θέλει να τους κερδίσει όλους.
Και ήρθε στον κόσμο και προσευχήθηκε στον Πατέρα Του για την ενότητα όλων. Και θέλει να μας κερδίσει όλους. Για την υγεία του Εκκλησίας.
Είμαστε ορφανοί στον βαθμό που αναγνωρίζουμε ότι έστω και ένας άνθρωπος είναι απέναντί μας και δεν είναι κομμάτι της καρδιάς μας. Κάθε φορά που βλέπουμε, που αναγνωρίζουμε μέσα μας με κάποιον έχουμε μια δυσκολία σχέσης εκείνη την ώρα πρέπει να δουλέψουμε με τον εαυτό μας και να ζητήσουμε από τον Χριστό μας αυτός που είναι απέναντί μας να γίνει κομμάτι του εαυτού μας. Γιατί είναι κομμάτι του σώματος του Χριστού.
Και χωρίς Αυτόν μας λείπει και ο Χριστός, μας λείπει και ο εαυτός μας. Χωρίς Αυτόν που είναι ο εχθρός μας που τον αναγνωρίζουμε ως εχθρό μας, μας λείπει και ο Χριστός, μας λείπει και ο εαυτός μας. Όσο πιο πολλούς εχθρούς βλέπουμε τόσο λιγότερο Χριστό αντικρίζουμε.
Ναι. Το βλέπουμε και στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη αυτό.
Το βλέπουμε στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη. Ο Χριστός στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη μας μαθαίνει μέσω της παραβολής αυτής, μας μαθαίνει ότι δεν αρκεί να αναγνωρίσουμε στον άλλο τον πλησίον μας, πρέπει εμείς να γίνουμε ο πλησίον του καθενός. Αυτό ας το πάμε βαθύτερα. Όταν αναγνωρίζουμε σε κάποιον, αυτό τι μας διδάσκει, ότι όταν αναγνωρίζουμε σε κάποιον, βλέπουμε σε κάποιον ότι δυσκολευόμαστε να υπάρξουμε μαζί του, πρέπει εμείς να τον κάνουμε μέσα μας αδελφό μας. Ο εχθρός μας, για να πάψει να είναι εχθρός, πρέπει να γίνει μέσα μας αδελφός. Μεγάλο στοίχημα αυτό. Πάντα δυνατά εν Αγίω Πνεύματι. Αλλά γι' αυτό τον τρόπο ζωής ήρθε ο Χριστός στον κόσμο, ώστε να μην υπάρχουν σύνορα έχθρας ανάμεσα στους ανθρώπους, που μας χωρίζουν από τον Χριστό και από το βαθύ μας εαυτό.
Μιλήσαμε για τη σπουδαιότητα των δοκιμασιών στη ζωή μας και για τη διάνυξη του εαυτού μας. Τι συμβαίνει όμως με όλες αυτές τις φανερές και αφανείς ευεργεσίες, που γίνονται σε εμάς καθημερινά.
Τις νιώθουμε ως τέτοιες, τις βλέπουμε σαν έναν άλλο δρόμο ανοίγματος. Είναι ο βασιλικός δρόμος ανοίγματος και θα έπρεπε να είναι, κυρία Σαρογλίδου, ο βασιλικός δρόμος ανοίγματος για τον άνθρωπο. Δεχόμαστε καθημερινά ευεργεσίες, είτε είμαστε πιστοί, είτε είμαστε άπιστοι.
Όλοι οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δέχονται τις ευεργεσίες του Τριαδικού Θεού στον κόσμο. Στην κάθε τους μέρα, … στιγμή. Το θέμα είναι την επιτυχία, την ευλογία που έχουμε μέσα στην ημέρα μας, μέσα στη στιγμή που ζούμε, την αξιοποιούμε για να μπούμε σε έναν δρόμο αναζήτησης και σχέσης με τον πραγματικό Θεό. Την αναγνωρίζουμε την πηγή της. Αναγνωρίζουμε την πηγή της.
Είμαστε ανοιχτοί σε αυτή την πηγή της. Ψάχνουμε να συναντηθούμε με αυτή την πηγή. Εγώ για παράδειγμα, έχω την ευλογία από τον Θεό και από τον Δεσπότη μου να υπηρετώ σε μία γαλλόφωνη ενορία στις Βρυξέλες.
Και βλέπω ανθρώπους που δεν έχουν, που δεν είχαν τα προηγούμενα χρόνια μια σχέση με τον Τριαδικό Θεό. Πολλοί που προέρχονται από άλλες θρησκείες. Κάποια στιγμή γίνεται ένα κλικ μέσα στην καρδιά και στο μυαλό τους και αρχζουν να ψάχνονται προς τη μεριά της Ορθοδοξίας.
Και έχω δει και αυτοί χτυπάνε την πόρτα της ενορίας μας. Και στέλνουν ένα mail για να γνωρίσουν τον Χριστό μέσα από την Ορθοδοξία. Και κάθε ένας άνθρωπος που έρχεται εκεί είναι μια ξεχωριστή περίπτωση. Είναι ένας άνθρωπος που φτάνει στο κατώφλι του ναού κουβαλώντας προηγούμενες απογοητεύσεις. Συνήθως κουβαλώντας προηγούμενες απογοητεύσεις ή κουβαλώντας τη δίψα της ψυχής του που δεν έχει συναντηθεί ακόμα με τον πραγματικό Θεό. Και που δεν έχει ξεδιψάσει σ' άλλες πνευματικότητες.
Και κάποια στιγμή γίνεται το κλικ μέσα του ότι πρέπει να ψάξει προς αυτήν την κατεύθυνση. Ότι αλλιώς δεν αντέχεται αυτή η ζωή. Κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει.
Κάτι άλλο πρέπει να υπάρχει. Κάποιος άλλος πρέπει να υπάρχει. Ναι.
Σιγά σιγά καλλιεργείται μέσα από τα ευχάριστα ή τα δυσάρεστα. Ανακαλύπτουμε σιγά σιγά ότι υπάρχει ένας βαθύτερος εαυτός μας που διψάει για την αλήθεια της συνάντησης με τον πραγματικό Θεό. Αυτό δεν είναι.;
Δεν γίνεται με τον ίδιο τρόπο για όλους τους ανθρώπους.
Βέβαια. Δεν γίνεται στον ίδιο χρόνο για όλους τους ανθρώπους. Αλλά υπάρχει μέσα μας αυτή η δίψα της συνάντησης με τον πραγματικό Θεό γιατί υπάρχει μέσα μας ο βαθύς εαυτός που έχει φτιαχτεί κατ' εικόνα του Χριστού. Είτε το ξέρουμε είτε όχι, είτε είμαστε ορθόδοξοι χριστιανοί είτε όχι, είτε ανήκουμε στην ορθοδοξία είτε σε άλλες θρησκείες, υπάρχει ένας βαθύς εαυτός που διψάει για τον Χριστό έστω και αν δεν τον ξέρουμε ακόμα και δεν τον έχουμε ανακαλύψει. Και αυτή η ανάγκη μέσα μας είναι η πνευματική ανάγκη, είναι η ανάγκη της θεανθρωπινότητος μας.
Κάθε άνθρωπος σε όλο τον κόσμο έχει έρθει σε αυτή τη ζωή με την ανάγκη της θεανθρωπινότητος. Δεν το γνωρίζουν όλοι οι άνθρωποι ακόμα. Και ο Χριστός έχει τους τρόπους του και την πρόνοια του, τη γενική και την ευχή λέμε στην Εκκλησία μας για τον καθέναν άνθρωπο.
Αλλά το ζητούμενο είναι για τον καθέναν μας να έρθουμε σε επικοινωνία με αυτή την ανάγκη. Πρώτα να την αισθανθούμε μέσα μας και μετά να αρχίσουμε να υποψιαζόμαστε προς ποια κατεύθυνση αυτή η ανάγκη μπορεί να ικανοποιηθεί. Αυτοί οι άνθρωποι που υποπτεύονται ότι αυτή η ανάγκη μπορεί να ικανοποιηθεί στην Ορθοδοξία έρχονται αυτοί που χτυπάνε την πόρτα αυτής της γαλλόφωνης ενορίας την οποία υπηρετώ.
Και είναι άνθρωποι από διαφορετικά περιβάλλοντα εργασιακά, κοινωνικά, εθνικά, θρησκευτικά, μορφωτικά. Και εκεί βλέπει κανείς την πράξη ότι υπάρχει η πνευματική ανάγκη του ανθρώπου. Για να συναντηθεί με τον Χριστό.
και ότι αυτή η ανάγκη δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί εκτός Εκκλησίας. Δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί στην πληρότητα εις αυτή η ανάγκη εκτός Εκκλησίας, εκτός των μυστηρίων, εκτός του σώματος του Χριστού που είναι η Εκκλησία.
Γιατί ενωνόμαστε με τον Χριστό γινόμαστε μικροί θεάνθρωποι, πετυχαίνουμε τον οντολογικό μας στόχο με τη συνάντησή μας με τον Χριστό εν Αγίω Πνεύματι. Δεν Τον έχουμε φυσικά δίπλα μας όπως τον είχαν οι Άγιοι Απόστολοι. Ο Χριστός το είπε αυτό, ότι θα έρθει η ώρα που οι άνθρωποι θα με γνωρίσουν με άλλο τρόπο και όχι όπως εσείς με γνωρίζετε
Και αυτός ο τρόπος που γνωρίζουμε τον Χριστό Αγίο Πνεύμα Τη σήμερα μέσα στην Εκκλησία Του είναι πολύ ανώτερος από το φυσικό τρόπο να αγγίξουμε το χέρι Του όπως το έκανε ή την πληγή Του ή όπως έκανε ο Θωμάς. Γι' αυτό είπε ο Χριστός, μακάρι αυτοί που θα με γνωρίσουνε Αγίω Πνεύματι. Όχι γιατί αυτό που έκανε ο Θωμάς δεν έχει αξία.
Έχει μια αξία για τον ίδιο και για όλους, για όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών. Αλλά γιατί το να γνωρίσουμε τον Χριστό εν Αγίω Πνεύματι μας βάζει σε άλλο τρόπο επικοινωνίας μαζί Του. Μας βάζει στην ένωση μαζί Του εν Αγίω Πνεύματι μέσα στην Εκκλησία και στην ένωση με τον Πατέρα Του τον Ουράνιο δια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Γιατί η ταπείνωση του Χριστού είναι τέτοια που μας σολαβεί για να ενωθούμε με τον Πατέρα Του. Ο ίδιος γίνεται το μέσο για να ενωθούμε με τον Πατέρα Του Αγίο Πνεύμα Τη. Μας παίρνει από το χέρι και μας πάει κοντά Του.
Μας παίρνει από το χέρι, να το πούμε έτσι, παιδικά, μας παίρνει από το χέρι και μας συνδέει ο ίδιος μέσω του σώματός Του με τον Πατέρα Του εν Αγίω Πνεύματι και μπαίνουμε μέσα στη ζωή της Αγίας Τριάδος. Αυτή είναι ανάγκη που έχουν όλοι οι άνθρωποι όλων των εποχών και σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης είτε τη γνωρίζουν αυτή την ανάγκη είτε όχι. Μερικές προσπαθούν να την ικανοποιήσουν με άλλους τρόπους αλλά πραγματικά και ολοκληρωτικά δεν πραγματοποιείται παρά μόνο εντός της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Για τους ανθρώπους λοιπόν που έρχονται στο κατώφλι του ναού στο Βέλγιο και έρχονται από διάφορους άλλους δρόμους, αναζητήσεις πνευματικές από άλλες πνευματικές παραδόσεις η πρόταση της Ορθοδοξίας είναι μια πρόταση οντολογική και συγχρόνως είναι και μια πρόταση αλλαγής όλου του καθημερινού τους βίου. Όλες τις διαχειρίσεις του χρόνου τους και του τρόπου που ζουν μέσα σε αυτό το χρόνο. Πώς αντιμετωπίζουν λοιπόν οι άνθρωποι αυτή την πρόταση στην αρχή τουλάχιστον είναι ένα σοκ για αυτούς είναι μια καλοδεχούμενη δοκιμασία. Είναι μια πηγή χαράς που δεν την είχαν αντιληφθεί πριν παρά τις δυσκολίες της.
Έρχονται στην Ορθοδοξία παντού οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο κ. Σαρογλίδου γιατί δεν ικανοποιούνται στις δικές τους πνευματικές παραδόσεις και ψάχνουν κάτι άλλο, ψάχνουν σχέση με ζωντανό Θεό και αυτή η σχέση με τον ζωντανό Θεό δεν έχει εκπληρωθεί, αυτή η σχέση μέσα στην πνευματική παράδοση την οποία ζουν. Αλλά αυτός που είναι ζωντανός Θεός τους παιδαγωγεί και τους οδηγεί, τους πηγαίνει προς τα εκεί που μπορούν να ικανοποιηθούν, προς τα εκεί που μπορούν να Του συναντήσουν προς τα εκεί που είναι η Εκκλησία Του, οπότε οι άνθρωποι που έρχονται στην Ορθοδοξία, που μας πλησιάζουν θέλουν να μπουν σε σχέση με ζωντανό Θεό και ήδη έχουν αρχίσει να είναι σε αυτή τη σχέση με τον ζωντανό Θεό. για να χτυπήσουν το κατώφλι της πόρτας μας δεν έρχονται άνθρωποι που δεν έχουν κάνει μία προετοιμασία μέσα τους, συνήθως δύο-τρία χρόνια να το πω έτσι, δουλεύει μέσα τους αυτό το ερώτημα, δουλεύει το ερώτημα και δουλεύει αυτή η ανάγκη που παίρνει χρόνο, τους παίρνει χρόνο και χρειάζεται χρόνο επώασης για να φτάσουν να χτυπήσουν την πόρτα ενός Ορθόδοξου Ναού σε μία χώρα που δεν είναι Ορθόδοξη βέβαια.
Βέβαια έχει μεγάλη διαφορά εμείς δεν μπορούμε να ξέρουμε ούτε μπορούμε να μπούμε στο βάθος του τι έχει γίνει στη ψυχή του καθενός για να φτάσει και να χτυπήσει την πόρτα ενός Ορθόδοξου Ναού. Όταν όμως μας έρχεται βλέπουμε ότι αυτός ο άνθρωπος αναγνωρίζουμε αν είναι έτοιμος για να γίνει κατηχούμενος ή όχι, αλλά πια και τις περισσότερες περιπτώσεις βλέπουμε ότι είναι για να γίνει κατηχούμενος τον προτείνουμε στον Δεσπότη μας και εκείνος δίνει την ευλογία για τον χρόνο κατήχησης που θα χρειαστεί.
Αλλά ο χρόνος της επώασης στα πνευματικά πράγματα είναι, είναι κάτι το εντυπωσιακό και έχει να κάνει με το τι γίνεται μέσα στη ψυχή του καθενός μας εν Αγίω Πνεύματι, τις ζυμώσεις εμένα μου συνέβηκε στο νοσοκομείο για παράδειγμα του Σενλίκ που εξυπηρετώ ως ιερέας Ορθόδοξος, να με καλέσει πριν από χρόνια ένας Έλληνας αλλά που είχε μεγαλώσει στο Βέλγιο και περισσότερο μιλούσε γαλλικά παρά ελληνικά μεγάλης ηλικίας, ο κ. Γιώργος και είχε μπει για να κάνει μία επέμβαση στο νοσοκομείο και έμαθε ότι υπάρχει ο Ορθόδοξος ιεράς και με κάλεσε. Αυτό πρέπει να ήταν πριν από 3-4 χρόνια και εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία να του πω για το μυστήριο της εξομολογήσεως και για τη μετάνοια και μου λέει, κατάλαβα ότι ήταν λίγο αρνητικός, δεν τα χρειάζομαι … αυτά και τέτοια κάπως έτσι κατάλαβα ότι δεν επέμεινα εγώ είπα αυτό που είχα να πω, γιατί κατάλαβα ότι ο άνθρωπος αυτός φώναξε έναν ιερέα αλλά δεν είχε ποτέ εξομολογηθεί στη ζωή του. Και πριν από δύο μήνες περίπου που ξαναμπήκε για μια μακρά νοσηλεία στο ίδιο νοσοκομείο ξαναφώναξε και πήγα να δω ποιος είναι και ήταν αυτός, αυτός ο άνθρωπος ήθελε να εξομολογηθεί και ήθελε να μεταλάβει. Και έκανε μια πολύ καλή εξομολόγηση και του πήγα όταν έκρινε ότι έπρεπε να πάω τα τίμια δώρα στο νοσοκομείο να μεταλάβει.
Βλέπετε ότι κάτι που λέμε μπορεί να χρειαστεί τρία τέσσερα χρόνια για να λειτουργήσει σε έναν άνθρωπο και να έρθει μετά από τρία τέσσερα χρόνια ένας άνθρωπος δεν έχει εξομολογηθεί ποτέ να ζητήσει να εξομολογηθεί και να αξιωθεί της Θείας Μεταλήψεως. Κάτι αντίστοιχο γίνεται με τους κατηχούμενους που έρχονται στον ορθόδοξο ναό.
Έχει γίνει μια προεργασία, … μέσα τους και έρχονται εκεί ναι είναι αυτό που λέτε ο χρόνος ας πούμε που δουλεύει μέσα στην καρδιά του κάθε ανθρώπου δεν ξέρεις αυτό, δεν ξέρεις ,και βγάζουμε και πολύ εύκολα συμπεράσματα βγάζουμε.
Δεν ξέρεις τι θα γίνει. Να σας πω κάτι άλλο. Στο ίδιο νοσοκομείο ήρθε μια καθολική, η Μονίκ και με βρήκε στο δωματιάκι που ήμουνα και μου λέει μπορείτε να έρθετε στο δωμάτιο να μιλήσετε λίγο με τον σύζυγό μου. Πληροφορήθηκα ότι ο σύζυγός της ήταν Ρωμαιοκαθολικός αλλά δεν είχε ποτέ ούτε δεν είχε στο παρελθόν σαν παιδί αλλά από ένα σημείο και έπειτα εγκατέλειψε εντελώς την εκκλησία την Ρωμαιοκαθολική και μου λέει ελάτε σας παρακαλώ. Λέω γιατί δεν απευθύνεστε αφού είσαστε Ρωμαιοκαθολικοί γιατί δεν απευθύνεστε στον Ρωμαιοκαθολικό ιερέα που είναι στο νοσοκομείο; Μου λέει δεν θέλει, θέλει ο Ορθόδοξος. λέω πάμε. και ανεβαίνω στο δωμάτιο αυτός ο άνθρωπος έχει πάρει την απόφαση να κάνει ευθανασία.
Το συζητάμε τώρα το θυμήθηκα πάνω στο θέμα του ανοίγματος που είναι το θέμα της συζήτησης μας σήμερα μου ανακοινώνει ξαφνικά ήμουν μπροστά του και μου ανακοινώνει ότι θέλει να κάνει ευθανασία και ότι έχει υπογράψει στο χαρτί ήταν πολύ πρόσφατος ο χρόνος της εκδημίας της πρεσβυτέρας μου και την ώρα που ήμουν μπροστά του κρατώντας του το χέρι δεν ξέρω πως έγινε εκείνη τη στιγμή άρχισα απλώς να κλαίω μπροστά του κρατώντας του το χέρι και βλέπω δεν μπορούσα να συγκρατήσω την συγκίνησή μου και βλέπω σιγά σιγά ότι αρχίζει να κλαίει και αυτός και μείναμε εκεί να κλαίω εγώ και να κλαίει και αυτός τον χάιδεψα στο κεφάλι τον σταύρωσα τους χαιρέτησα και τους δύο και έφυγα. και μετά περίπου δέκα μέρες με παίρνει τηλέφωνο η Μονικ, η σύζυγός του να με ευχαριστήσει και να μου πει, πάτερ ο σύζυγός μου δεν έφυγε με ευθανασία έφυγε κανονικά και δεν χρειάστηκε να κάνουμε ευθανασία. Το λέω γιατί εκείνη την ώρα πραγματοποιήθηκε το άνοιγμα της ψυχής αυτού του ανθρώπου και το δικό μου το άνοιγμα γιατί μια σχέση πνευματική είναι σχέση διπλού ανοίγματος. Βέβαια είναι μια ευκαιρία ο ένας να μπει μέσα στον άλλον με την ενσυναίσθηση ενώθηκαν τα δάκρυά σας ενώθηκαν τα δάκρυά μας και ο Θεός έκανε αυτό που ήθελε να κάνει μέσα από αυτή τη συνάντηση του ανοίγματος χωρίς να πούμε πολλά λόγια.
Αυτό πολλές φορές δεν χρειάζονται πολλά λόγια. Δηλαδή έχω κατά νου περιπτώσεις που κυρίως σε στιγμές μεγάλου πόνου που ο παρηγορητικός ας το πούμε λόγος ακόμα και της Εκκλησίας μας μπορεί να ακουστεί πολύ λίγο. Υπάρχουν αυτές τις στιγμές που η σιωπή είναι τόσο εύγλωττη και τόσο είναι μια σιωπή πονόψυχη, ναι και ο άνθρωπος καταλαγιάζει με αυτό. Ναι έχει ανάγκη ο άνθρωπος όχι να το μιλήσουμε με το λόγο, έχει ανάγκη να του μιλήσει η ψυχή μας έχει ανάγκη να νιώσει ότι μοιραζόμαστε την δυσκολία του έχει ανάγκη να ξεφορτώσει λίγο από την δυσκολία του πάνω μας και εμείς μοιραζόμενοι αυτή την δυσκολία του άλλου να αντιμετωπίσουμε και την δικιά μας δυσκολία. Γιατί κάθε φορά που μοιραζόμαστε την δυσκολία του άλλου ανακουφίζεται και η δικιά μας δυσκολία, ναι η αυτή η ψυχοθεραπευτική λειτουργία εμπλέκει όλα τα μέρη βέβαια, δεν είναι μονομερής δεν είναι μονομερής και είναι καθαρτική για όλα τα μέρη. Τουλάχιστον από ποιμαντικής απόψεως και δεν χρειάζεται, σωστά το λέτε, πολλές φορές έτσι, να μιλήσουμε να τον ακούσουμε να τον κρατήσουμε το χέρι να κλάψουμε μαζί του να μπούμε στην οδύνη του και να την κατανοήσουμε ως δικιά μας οδύνη. Και όταν κατανοήσουμε την οδύνη του άλλου ως δικιά μας οδύνη και τη βιώσουμε έτσι αυτός ανακουφίζεται χωρίς να πούμε τίποτα. Ναι, ο πόνος του πόνος μας, ο πόνος του πόνος μας. όσο μπορούμε, και όσο χωράμε.
Η σιωπή είναι η γλώσσα των αγγέλων και είναι η γλώσσα της όγδοης ημέρας και είναι ο τρόπος της επικοινωνίας, θα είναι ο τρόπος αν θέλει ο Κύριος να μας αξιώσει, ο τρόπος για να επικοινωνούμε όλοι μας αιωνίως μέσα σε αυτήν την εκκωφαντική εορτινή σιωπή όπου θα υπάρχουμε όλοι με όλους όταν θα έχουν τελειώσει όλες οι προσευχές, θα έχουν βρει το τέλος τους δηλαδή το σκοπό της ύπαρξής τους θα έχουν βρει οι προσευχές το σκοπό της ύπαρξής τους. Όταν η δοξολογία μας προς τον Θεό θα είναι η κατάσταση του πνεύματός μας, όχι το τραγούδι αλλά η κατάσταση του πνεύματός μας σε μια μόνιμη ανοιχτότητα, δοξολογική και ευχαριστιακή της θεϊκής παρουσίας που καταυγάζει τα πάντα, τα αγκαλιάζει τα πάντα με την αγάπη της και που εμείς θέλουμε μονίμως να μείνουμε ανοιχτοί σε αυτό το ρεύμα που μας συνεπαίρνει και που θέλει να μας μεταμορφώσει. Όπως σήμερα γιορτάσαμε την εορτή της μεταμορφώσεως του Κυρίου μας.
Ευχαριστούμε πραγματικά πάρα πολύ για αυτή τη συνομιλία. Εγώ σας ευχαριστώ κυρία Σαρογλίδου για την ευκαιρία που μου δώσατε και ευχαριστώ το Αντίφωνο που μας φιλοξένησε και τον ωραίο αυτόν εδώ χώρο των Αγίων Αναργύρων. Να είστε καλά.
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Η ΟΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΣΤΟ ΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΓΜΑ.
Γενικά, νιώθω όλο και πιο αποξενωμένος, απομακρυσμένος απ’ όσα έχω να κάνω. Παίζω όλους μου τους ρόλους – Σεμινάριο, θεολογία, Εκκλησία, Ρώσοι εμιγκρέδες, αλλά κυριολεκτικά «ρόλους». Δεν ξέρω πώς ν’ αποτιμήσω αυτούς τους ρόλους, τί είναι. Ίσως απλή τεμπελιά, ίσως κάτι βαθύτερο. Για να είμαι τίμιος, δεν γνωρίζω. Το μόνο που ξέρω είναι πως αυτή η αποξένωση δεν με κάνει δυστυχισμένο. Ουσιαστικά είμαι αρκετά ευχαριστημένος με τη μοίρα μου και δεν θα ήθελα κάποια άλλη. Κατά κάποιο τρόπο, μου αρέσει ο καθένας απ’ αυτούς τους ρόλους, ο καθένας απ’ αυτούς τους κόσμους, και μάλλον θα έπληττα αν τους στερούμουν. Αλλά δεν μπορώ να ταυτιστώ μαζί τους. Σκέφτομαι χονδρικά ως εξής: έχω μια εσωτερική ζωή, αλλά η πνευματική μου κρατιέται χαμηλά. Ναι, έχω πίστη, αλλά με ολοκληρωτική απουσία ενός προσωπικού μαξιμαλισμού, τον όποιο τόσο προφανώς απαιτεί το Ευαγγέλιο.
Απ’ την άλλη πλευρά όλα όσα διαβάζω για την πνευματική ζωή, όλα όσα βλέπω στους ανθρώπους που τη ζουν, κάπως με ερεθίζουν. Τί συμβαίνει; Είναι αυτοάμυνα, είναι φθόνος γι’ αυτούς που τη ζουν, και γι’ αυτό μια επιθυμία να τη δυσφημίσω; Κατόπιν, τυχαία, διάβασα ένα απόσπασμα από τον άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο για την ανάγκη να μισήσεις το σώμα σου, και αμέσως ένιωσα πως όχι μόνο ό,τι χειρότερο υπάρχει μέσα μου, αλλά και κάτι άλλο είναι που δεν συμφωνεί μ’ αυτό, που δεν το δέχεται.
Σας φέρνω σαν παράδειγμα τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό∙ αυτόν τον ένα, τον μέγα, τον σίφουνα, ο οποίος κατέβηκε στο κήρυγμα μια στιγμή, που όλος ο κόσμος είχε απογοητευθή∙ κι έσωσε τον ελληνισμό, εκείνη την περίοδο την δύσκολη, που χωριά ολόκληρα είχαν εξισλαμισθή. Ήταν ένας άνθρωπος απλός, αδύναμος, θα έλεγα δειλός, γι’ αυτό ήταν πάντολμος κι έλεγε: “Εγώ, αδελφοί μου, δεν είμαι ικανός, όχι να σας μιλήσω, αλλά ούτε να προσκυνήσω τα ποδάρια σας, γιατί βλέπω ότι είστε βαπτισμένοι και μυρωμένοι. Αλλ’ επειδή βρίσκεται το γένος μας σ’ αυτήν την ανάγκη, γι’ αυτό είπα να κατέβω κάτω και να πω μερικά λόγια∙ ό,τι ξέρω”.
Έλεγε πάλι: “Κοιτάξτε, δεν έχω τίποτε δικό μου∙ ένα ράσο έχω κι αυτό το έχω για σας∙ όλα ό,τι έχω είναι για σας. Κι έχω ένα σκαμνί, στο οποίο πατώ επάνω∙ και το σκαμνί αυτό, άλλοι το λένε θρόνο, άλλοι το λένε σκαμνί. Να σας πω τι είναι; Δεν είναι ούτε σκαμνί, ούτε θρόνος, αλλά είναι ο τάφος μου∙ και μέσα από αυτόν τον τάφο μιλάει ο νεκρός εαυτός μου. Κι αν εγώ δεν μπορώ να σας πω τίποτε, με σώζει αυτός, που μπορεί να διδάξη όλη την οικουμένη, τους αρχιερείς, τους βασιλείς και όλο τον κόσμο”.
Εδώ φαίνεται η παρουσία του ανθρώπου δια της ορθοδόξου Εκκλησίας. Γιατί δεν ήταν ένας καλόγερος, αλλ’ ήταν ένας αληθινός άνθρωπος και δι’ αυτού μιλούσε όλη η Εκκλησία. Δεν έκανε αυτός νεωτερισμούς, δεν έλεγε εξυπνάδες, αλλά δι’ αυτού μίλησε όλη η παράδοσι. “Είμαι αδύνατος και ανίκανος να φιλήσω τα ποδάρια σας”, κι από την άλλη μεριά: “Ο νεκρός εαυτός μου μπορεί να διδάξη όλον τον κόσμο”. Αυτή είναι η δύναμι της πίστεως μας.
π. Ν. Λουδοβίκος: O μόνος Ευρωπαϊκός λαός που έχει αρνηθεί τον εαυτό του
https://www.youtube.com/watch?v=5qJof7Oqdso&list=PLCjT9ILXi93w-AW5LYulHmkpZFlEgCbnI&index=29
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου