Portrety słynnych bankierów

Augsubrska rodzina Fuggerów to jeden z najsłynniejszych klanów bankierskich nowożytnej Europy, odgrywający ogromną rolę w XV i XVI-wiecznej Europie. Nie będę się za dużo o nich rozpisywał, kto będzie zainteresowany tematem łatwo znajdzie online dużo informacji. Znalazłem jednak bardzo ciekawą „księgę” dotyczącą rodu, którą chciałbym tu na blogu przedstawić. Pod koniec XVI wieku Fuggerowie wynajęli znanego nam już z innych wpisów Dominicusa Custosa[1] by sporządził zbiór portretów rodziny. Pierwsze wydanie, oparte o bogatą kolekcję starszych portretów rodzinnych ze zbiorów klanu, ujrzało światło dzienne w 1593 roku. Rodzina Custosa dostała swoisty dożywotni kontrakt od bankierów: dwóch zięciów Dominucusa (Lukas i Wolfgang Kilian) uzupełniało serię portretów, przygotowując kolejne wydania w 1618 i 1620 roku. W zbiorach Bayersische StaatsBibliothek znajduje się pełny, zawierający 138 portretów, tom, w skład którego wchodzą wizerunki z wszystkich wydań. Niestety nie znamy nazwiska artysty który pokolorował portrety. Dzięki projektowi World Digital Library, możemy podziwiać całość tomu online – pdf do ściągnięcia tutaj.  Ciekawostka, ale sądzę że warto spojrzeć na ludzi którzy (niejako „z cienia”) odgrywali tak ważną rolę w Europie.

---

[1] Po sąsiedzku, bo też z Augsburga. 

Armamentarium Heroicum, czyli dobrze wydane pieniądze arcyksięcia

Raz jeszcze zawita do nas Dominicus Custos, tym razem dzieło unikalne i bardzo interesujące. Pan o dobrotliwym spojrzeniu, którego widzimy powyżej, to arcyksiążę Ferdynand II Habsburg (1529-1595), który od 1564 roku władał jako książę Tyrolem. Miał on niezwykle lekką rękę do wydawania pieniędzy, co wpędziło go w ogromne długi – żył wystawnie, zebrał ogromną kolekcję sztuki. Jego ogromną pasją było także skupowanie po Europie zbroi znanych władców i magnatów. W pewnym momencie wpadł więc na pomysł, by dokonać spisu tej ostatniej kolekcji. Jego sekretarz, Jakob Schrenck von Notzign (to ten pan na dole wpisu), otrzymał zadanie opisania zbroi i ich poprzednich właścicieli. Wstępny projekt rysunków został wykonany przez Giovanniego Battiste Fontane (1524-1587), a ryciny do druku przygotował nasz wczorajszy znajomy Dominicus Custos.

Po śmierci księcia pracę kontynuowano. W 1601 roku von Notzign wydał łacińską wersję dzieła, znaną pod tytułem Armamentarium Heroicum, a dwa lata później jej wersję w języku niemieckim. I to właśnie zdigitalizowaną wersję tego wydania, ze zbiorów Polskiej Biblioteki Narodowej, możemy podziwiać na Polona.pl. Bardzo ciekawe źródło, widać że panowie zaangażowani w projekt włożyli w niego mnóstwo roboty. Co ciekawe, zbiory Ferdynanda II przetrwały do naszych czasów  - część kolekcji jest w zamku Ambras w Innsbrucku, a część w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu. 

Atrium Heroicum mistrza Dominicusa

Znów obrazkowo, ale też odkryłem ostatnio sporo nieznanych mi albumów i grzech byłoby się nimi nie podzielić. Flamandzki drukarz i rytownik Dominicus Custos (1560-1612) w latach 1602-1604 przygotował i wydał cztery tomy Atrium Heroicum, łącznie 171 wizerunków władców, żołnierzy, polityków a nawet kupców i bankierów. Znajdziemy tu zarówno licznych przedstawicieli krajów Europy Zachodnich, jak i reprezentantów Polski, Turcji czy Persji. Co ciekawe, była to praca którą zajmowała się cała męska część rodziny Custos: trzech synów (Raphael, David i Jacob) oraz dwóch pasierbów (Lukas i Wolfang) Dominicusa.

To bardzo ciekawe zestawienie, być zainteresuje niektórych Czytelników. Całość można znaleźć online tutaj. A na blogu mała próbka – powyżej widzimy Zygmunta II Augusta, poniżej zaś królową Anglii Elżbietę I i sułtana Murada III.